Λεβάντα – Τα πάντα για τις χρήσεις και την καλλιέργεια της!

Η όμορφη λεβάντα, γνωστή από την αρχαιότητα για πλήθος εφαρμογών, βρίσκει πολλές χρήσεις, από τη μαγειρική και τη ζαχαροπλαστική, έως τα φυτικά καλλυντικά και θεραπείες μέσω του αιθέριου ελαίου της και του βάμματος της. Ως φυσικό αρωματικό χώρου και ντουλαπών αλλά και για κοσμεί έναν όμορφο κήπο ή ένα ανοιξιάτικο βάζο. Μάλιστα, είναι τροφή για όλα τα μελισσοτροφικά έντομα.

Χαρακτηριστικά της λεβάντας

Ανήκει στα βότανα της μεσογείου, στο γένος Lavandula και είναι βότανο αειθαλές. Θα τη συναντήσετε σε πολλούς κήπους καθώς εκτός από αρωματικό και θεραπευτικό βότανο, πρόκειται και για ένα πολύ όμορφο θάμνο!

Τα άνθη της λεβάντας είναι μοβ και αρωματικά, ενώ ο βλαστός της είναι χνουδωτός με ύψος από 30 έως 80 εκατοστά. Η ανθοφορία ξεκινάει την άνοιξη και τις αρχές του καλοκαιριού και εξαρτάται από το κλίμα της περιοχής στην οποία καλλιεργείται.

Υπάρχουν πολλά είδη λεβάντας που ξεχωρίζουν από το φύλλωμα, το άνθος και το μέγεθος που φτάνει το φυτό.

Το αιθέριο έλαιο, το οποίο εξάγεται από τα άνθη, είναι ιδιαίτερα ευεργετικό προσφέροντας πολλές θεραπευτικές και καλλυντικές εφαρμογές. Ιδιαίτερο χαρακτηριστικό του αιθέριου ελαίου λεβάντας, είναι ότι μπορεί να χρησιμοποιηθεί άμεσα στην επιδερμίδα, προσφέροντας ανακούφιση σε ερεθισμούς, εγκαύματα, ακμή και άλλα.

Χρήσιμα μέρη του βοτάνου είναι τα άνθη της, τα οποία συλλέγονται και αποθηκεύονται στο τέλος της άνοιξης και τις αρχές του καλοκαιριού, ενώ μπορούν να χρησιμοποιηθούν τόσο για αποθήκευση ρούχων, όσο για αφέψημα, έγχυμα, λουτρά, μαξιλαράκια ύπνου. Η λεβάντα δεν έχει μεγάλη θρεπτική, αν και ξεχωρίζουν το ασβέστιο και η βιταμίνη Α που περιέχει. Τα άνθη της λεβάντας είναι σημαντικό να κόβονται ώστε να βγάζει διαρκώς νέα άνθη!

Καλλιεργεια λεβάντας

Η λεβάντα καλλιεργείται ιδανικά σε ηλιόλουστες ευάερες περιοχές με έδαφος ελαφρώς αμμώδες και αλκαλικό με καλή αποστράγγιση. Χρειάζεται 6 με 8 ώρες έκθεσης στον ήλιο και προτιμά τους ήπιους χειμώνες. Μπορεί όμως να ανταποκριθεί και σε χαμηλές θερμοκρασίες. Η προσθήκη καλά χωνεμένης κοπριάς βοηθάει τα νεαρά φυτά αλλά γενικά η λεβάντα δεν χρειάζεται λιπάσματα.

Η λεβάντα στην μαγειρική και τη ζαχαροπλαστική

Η αποξηραμένη λεβάντα προσφέρεται για υπέροχο αρωματισμό μαγειρευτών, καθώς μπορεί να αντικαταστήσει το δεντρολίβανο. Τριμμένη σε ένα μείγμα αλάτι δίνει υπέροχη γεύση, ενώ το ίδιο συμβάινει αμά αναμείξετε τη λεβάντα με ζάχαρη για τα γλυκά σας. Δοκιμάστε να βυθίσετε στο μπουκαλάκι με το λάδι σας λεβάντα, ακόμα και στο ξύδι σας ώστε να έχετε έτοιμο αρωματικό λάδι και ξύδι για σαλάτες και dressings. Τέλος αν είστε λάτρης του iced tea δοκιμάστε να προσθέσετε νερό λεβάντας ή τσάι λεβάντας σε συνδυασμό με λεμονάδα, μελισσόχορτο ή τσάι του βουνού.

*Αν δεν το γνωρίζετε ήδη, το μέλι λεβάντας είναι υπέροχο, αρωματικό και λευκό σαν κρέμα!

Λεβάντα στα καλλυντικά

Η λεβάντα έχει αναρρίθμητες χρήσεις στην κοσμετολογία, και όλα εξαρτώνται από την φαντασία μας. Το έγχυμα, το εκχύλισμα και το ανθόνερο χρησιμοποιούνται ως τονωτικές λοσιόν προσώπου, για να διαλύσετε σκόνη αργίλου για μια καταπραϋντική και καθαριστική μάσκα, για τσιμπήματα εντόμων, ενυδάτωση και αντιμετώπιση της ξηροδερμίας. Μπορείτε να πλένετε το πρόσωπο σας για να αντθμετωπίσετε την ακμή και να ξεπλένετε τα μαλλιά σας αν έχετε ξηρά μαλλιά ή έντονο κνησμό και ξηροδερμία.

Το αιθέριο έλαιο λεβάντας είναι ιδανικό για κηραλοιφή για ευαίσθητα δέρματα, σπιτικό σαπούνι όπου μπορείτε να βάλετε και αποξηραμένη λεβάντα, σε σαμπουάν για ξηρά, ταλαιπωρημένα μαλλιά και έλαια μασάζ.

Σε βάση ελαίου το αιθέριο έλαιο είναι εξαιρετικό για χαλαρωτικά μασάζ, μάσκες μαλλιών για εξισορρόπηση του ph του τριχωτού της κεφαλής, ενώ απομακρύνει την πιτυρίδα. Το έλαιο λεβάντας είναι ιδανικό ντεμακιγιάζ προσώπου.

Η λεβάντα μπορεί να χρησιμοποιηθεί με ασφάλεια και σε μικρά παιδιά και μωρά χωρίς παρενέργειες, δίνοντας παράλληλα αίσθημα χαλάρωσης. (όχι το αιθέριο έλαιο ή το βάμμα της)

Κηραλοιφή με αιθέριο έλαιο λεβάντας, λόγω της αντιφλεγμονώδους δράσης της, χρησιμοποιείται για κοκκινίλες στην επιδερμίδα, αντιμετώπιση των μαύρων κύκλων, των δυσχρωμιών και των πανάδων. Η ενυδατική της δράση είναι χρήσιμη για δέρματα ξηρά, άτονα και θαμπά, ενώ είναι ιδανική για ενυδάτωση σε ηλικίες 20 με 25.

Το χαλαρωτικό άρωμα της λεβάντας θα το συναντήσετε σε πολλά αρώματα, ενώ το έλαιο είναι απαλό και απορροφάται εύκολα.

Λεβάντα θεραπευτικές ιδιότητες

Σε μορφή εγχύματος (σε βρασμένο νερό) θα σας προσφέρει χαλάρωση από μια δύσκολη ημέρα, βοηθά στη καλύτερη πέψη μετά από ένα βαρύ γεύμα, καταπολεμά τις ημικρανίες, ανακουφίζει από τον πονόδοντο και τη ναυτία, ενώ μειώνει το άγχος και την υπερένταση.

Χρησιμοποιήστε το αιθέριο έλαιο λεβάντας αυτούσιο σε εγκαύματα, καθώς ανακουφίζει αμέσως, απορροφά τη φλεγμονή και επουλώνει γρηγορότερα χωρίς να αφήσει σημάδια. Βάλτε με μπατονέτα αιθέριο έλαιο σε τσιμπήματα εντόμων ή αν θέλετε να αποφύγετε τσιμπήματα εντόμων. Διαλύστε το αιθέριο έλαιο (10 σταγόνες σε 100ml έλαιο επιλογής σας) για μαλάξεις όταν νιώθετε ενοχλήσεις μυϊκές, πόνους αρθρώσεων ή μώλωπες. Τρίψτε αιθέριο έλαιο λεβάντας στους κροτάφους για να ανακουφιστείτε από το πονοκέφαλο.

Όταν υποφέρετε από αϋπνίες, βάλτε στο μαξιλάρι σας αποξηραμένη λεβάντα, ή αιθέριο έλαιο λεβάντας για γαλήνιο ύπνο!

Η λεβάντα είναι ιδιαίτερα γνωστή για τις ηρεμιστικές της ιδιότητες, οπότε μπορεί να χρησιμοποιηθεί σε περιπτώσεις μελαγχολίας και ήπιας κατάθλιψης. Ιδανική για την αντιμετώπιση αισθήματος κόπωσης, ανησυχίας και συναισθημάτων πανικού.

Το τσάι της ανακουφίζει τον ερεθισμένο λαιμό από κρυολόγημα, αντιμετωπίζει το άσθμα και είναι ευεργετική γενικότερα για το αναπνευστικό σύστημα, προσφέροντας ανακούφιση από έντονο βήχα, βρογχίτιδα και ερεθισμό της αναπνευστικής οδού.

Η αντιφλεγμονώδης δράση της λεβάντας σε συνδυασμό με την επουλωτική και την αντιμικροβιακή, κάνει θαύματα σε εκδορές, δερματικές παθήσεις και κοψίματα!

Σε εντριβή χαλαρώνει τους μύες και προκαλεί υπεραιμία. Ανακουφίζει από νευραλγικούς και ρευματικούς πόνους. Είναι αναλγητική, αντισηπτική και αντιμυκητιακή, ιδανική για μώλωπες, ψωρίαση και ουλές.

Δεν υπάρχουν παρενέργειες σοβαρές από τη χρήση της λεβάντας εκτός αν είμαστε αλλεργικοί που η χρήση απαγορεύεται. Για λόγους ασφαλείας δεν αναφέραμε τη θεραπευτική χρήση του βάμματος από λεβάντα, καθώς πολλές φορές γίνεται κατάχρηση ή κακή χρήση και είναι προτιμότερη η συμβουλή του γιατρού σας.

Στο σπίτι και τον κήπο

Ως φυσικό εντομοαπωθητικό μπαίνει σε ντουλάπες και συρτάρια αποξηραμένη για προστασία από σκόρο, ενώ θα βρείτε την αποξηραμένη λεβάντα να κοσμεί κεριά, βάζα, δίνοντας χρώμα στο χώρο σας.

Ως φυσικό αρωματικό χώρου, το αιθέριο έλαιο σε συσκευή αρωματοθεραπείας θα απορροφήσει τις οσμές και παράλληλα θα σας χαλαρώσει, καθώς καταπολεμά άγχος, μελαγχολία και κατάθλιψη.

Με μια γλάστρα λεβάντα στο μπαλκόνι σας, και ένα αιθέριο έλαιο στα ράφια σας, εξασφαλίζετε πληθώρα εφαρμογών, ενώ παράλληλα θα ομορφύνει το μπαλκόνι και θα δώσετε πράσινο στο χώρο!